1. Hiệu quả của đánh thuế bất động sản trong việc ngăn chặn đầu cơ
Việc đánh thuế bất động sản đã được áp dụng tại nhiều quốc gia như một công cụ để ngăn chặn tình trạng đầu cơ và thổi giá. Bộ Xây dựng khẳng định, đây là giải pháp hữu hiệu và sẽ không dẫn đến việc tăng giá bất động sản tại Việt Nam, trái ngược với lo ngại của một số chuyên gia.
Theo Bộ Xây dựng, đề xuất đánh thuế nhà đất là một trong những biện pháp nhằm kiểm soát tình trạng giá nhà ở tăng phi mã, vốn bị giới đầu cơ chi phối mạnh mẽ. Ông Vương Duy Dũng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Nhà ở và Thị trường bất động sản, phát biểu trong cuộc họp báo về thị trường bất động sản quý III ngày 17/10 rằng: “Bộ Xây dựng không đồng ý với quan điểm cho rằng việc đánh thuế bất động sản sẽ làm tăng giá nhà đất.”
2. Vai trò của đánh thuế trong việc kiềm chế giá bất động sản
Theo ông Dũng, việc đánh thuế bất động sản là giải pháp mà nhiều nước trên thế giới đã thực hiện nhằm hạn chế đầu cơ và tạo ra một thị trường bất động sản lành mạnh hơn. Tại Việt Nam, tình trạng tăng giá nhà đất không chỉ do nguồn cung khan hiếm, mà còn do sự can thiệp của các nhóm đầu cơ và môi giới.
Những nhóm này thường lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người mua nhà, cũng như tâm lý đầu tư theo đám đông để thổi giá, tạo ra “giá ảo” trên thị trường. Ông Dũng đã chỉ ra rằng trong một phiên đấu giá đất gần đây ở một huyện ven Hà Nội, nhiều nhà đầu tư đã thành lập các hội nhóm để tham gia đấu giá. Họ đã cố tình trả giá cao hơn nhiều lần so với giá khởi điểm, sau đó bỏ cọc để thiết lập mặt bằng giá ảo tại khu vực, nhằm thu lợi từ những người mua sau.
3. Tình hình giá bất động sản chung cư và nhà ở riêng lẻ
Báo cáo từ Viện Kinh tế Xây dựng cũng nêu rõ rằng giá bất động sản, đặc biệt là căn hộ chung cư, tiếp tục leo thang trong quý III, khiến người mua có nhu cầu thực khó tiếp cận nhà ở. Tại Hà Nội, nhiều dự án mới mở bán có giá vượt ngưỡng 80 triệu đồng/m², chẳng hạn như The Victoria (Nam Từ Liêm) và The Ninety Complex (quận Đống Đa). Tại TP HCM, một dự án mới tại TP Thủ Đức cũng có giá bán từ 55 triệu đồng/m².
Trong văn bản gửi tới các địa phương, Bộ Xây dựng cũng thừa nhận giá căn hộ tại nhiều dự án ở Hà Nội đã tăng “bất thường”, không phản ánh đúng thực trạng thị trường và nhu cầu thực của người dân. Từ quý II năm nay, giá tại một số dự án đã hoạt động nhiều năm đã tăng tới 28-33%, trong khi đó, ngay cả giá nhà tái định cư cũng tăng tới 20% mỗi năm.
4. Đánh thuế bất động sản để hạn chế đầu cơ và tăng tính minh bạch
Ông Vương Duy Dũng khẳng định, việc đánh thuế bất động sản là một biện pháp cần thiết để hạn chế hoạt động đầu cơ, thổi giá và tạo ra mặt bằng giá ảo. Chính sách này sẽ được áp dụng với những trường hợp sở hữu nhiều bất động sản hoặc có đất đai bỏ hoang. Điều này không chỉ giúp thị trường phát triển bền vững hơn, mà còn hỗ trợ những người có nhu cầu mua nhà thực sự tiếp cận được nhà ở với giá hợp lý hơn.
Theo ông Dũng, nhiều bộ ngành cũng đã bày tỏ sự ủng hộ đối với việc áp dụng thuế bất động sản, bởi nó có tác động tích cực đến thị trường, đặc biệt là giúp ngăn chặn sự bất ổn từ các nhóm đầu cơ. Tuy nhiên, để đảm bảo chính sách mới được thực thi một cách hiệu quả và không gây ra tác động tiêu cực, Bộ Xây dựng sẽ tiến hành nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi ban hành. Bộ sẽ đánh giá toàn diện các tác động của chính sách đến những đối tượng trực tiếp bị ảnh hưởng như người bán, người mua, người thuê và chủ cho thuê bất động sản.
5. Cân bằng lợi ích và ổn định thị trường
Trong buổi họp, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Việt Hùng cũng nhấn mạnh rằng việc giữ ổn định thị trường bất động sản là một trong những mục tiêu hàng đầu của Chính phủ. Đảm bảo rằng người dân có thể tiếp cận nhà ở với giá hợp lý là nhiệm vụ quan trọng, và đánh thuế bất động sản là một trong những biện pháp hữu hiệu để đạt được mục tiêu này.
Ngoài ra, Bộ Xây dựng cũng cho biết, để ổn định thị trường, cần có thêm các biện pháp giúp ổn định tâm lý người mua. Những yếu tố như “giá nhà phi thực tế” do các nhóm đầu cơ tạo ra có thể tác động xấu đến thị trường, khiến người mua hoang mang và lo ngại về xu hướng tăng giá không ngừng của bất động sản.
6. Phản hồi từ công chúng và lộ trình triển khai thuế bất động sản
Kết quả từ một cuộc thăm dò gần đây của VnExpress với sự tham gia của gần 32.000 độc giả cho thấy có đến gần 70% ủng hộ việc đánh thuế lên bất động sản thứ hai và bất động sản bỏ hoang. Tuy nhiên, việc triển khai thuế bất động sản tại Việt Nam không phải là vấn đề mới. Bộ Tài chính từng đưa ra đề xuất đánh thuế nhà trong dự thảo Luật Thuế nhà, đất từ năm 2009, với mức thuế 0,03% cho các căn nhà trị giá trên 500 triệu đồng.
Đến năm 2019, dự thảo Luật Thuế tài sản tiếp tục được đưa ra lấy ý kiến với hai phương án đánh thuế cho nhà có giá trị trên 700 triệu đồng hoặc trên 1 tỷ đồng, với mức thuế tương ứng 0,3% hoặc 0,4%. Tuy nhiên, các đề xuất này đều vấp phải phản ứng trái chiều từ phía dư luận và bị tạm hoãn.
7. Chính sách thuế bất động sản: Thách thức và cơ hội
Dù chính sách thuế bất động sản đã được đưa ra thảo luận trong suốt 15 năm qua, đến nay nó vẫn chưa được thực hiện. Nguyên nhân được các chuyên gia chỉ ra bao gồm việc lựa chọn thời điểm chưa phù hợp, lo ngại về tác động mạnh đến thị trường, và thậm chí là “thiếu quyết tâm chính trị”.
Trong bối cảnh thị trường bất động sản Việt Nam ngày càng trở nên khó kiểm soát với các yếu tố đầu cơ, giá ảo, và sự khan hiếm nguồn cung, việc triển khai chính sách thuế bất động sản có thể là một bước tiến cần thiết. Tuy nhiên, để đảm bảo tính khả thi và không gây ra những tác động tiêu cực không mong muốn, cần phải có một lộ trình cụ thể và sự đồng thuận từ các bên liên quan.
Tóm lại, việc đánh thuế bất động sản không chỉ là biện pháp nhằm giảm thiểu đầu cơ và thổi giá, mà còn góp phần ổn định thị trường nhà đất, giúp người dân dễ dàng tiếp cận nhà ở hơn. Tuy nhiên, như bất kỳ chính sách nào, đánh thuế bất động sản cần được nghiên cứu thấu đáo và triển khai một cách bài bản, để không gây ra tác động tiêu cực đến toàn bộ nền kinh tế và thị trường bất động sản Việt Nam.
